In Silicon Valley hamert de industrie erop dat er een tekort dreigt aan techneuten en dat buitenlandse werknemers daarom sneller een werkvergunning zouden moeten krijgen. Alleen is er geen evidentie dat er in de VS echt een tekort is aan technisch personeel, aldus Professor Hal Salzman (Rutgers University) in Businessweek. Het tijdschrift deed ook navraag bij technologiereus Facebook welke aanwijzingen zij hadden voor het tekort aan techneuten. Facebook liet alleen weten dat het erg benieuwd was naar het plan van de president om het tekort aan technisch personeel op te lossen dat het concurrentievermogen van de tech-sector bedreigde. Klinkt bekend?
Ook in Nederland bedreigt een tekort aan technisch opgeleide mensen onze innovatiecapaciteit en concurrentiekracht. Tenminste, dat krijgen we al jaren te horen. En een krimpende economie wil niemand, dus hebben overheid en het bedrijfsleven de handen ineen geslagen om meer scholieren te interesseren voor de techniek en techniekstudenten ook daadwerkelijk in de techniek te laten werken. En, dacht ik, ze zullen ook wel de lonen verhogen. Want als iets schaars is, wordt iets duurder, en als iets duurder is, wordt het aantrekkelijker om dat te leveren. Hoger loon = meer ingenieurs. Leek mij.
Nee dus. In 2011 hielden Kivi en NLingenieurs, de vereniging van ingenieursbureaus, een enquête onder techniekstudenten en werknemers in de technieksector. Hier kwam uit dat voor werkzame ingenieurs salaris pas op de vijfde plaats kwam, na zaken als sfeer, uitdaging en inhoud van het werk. Dus concludeerde NLingenieurs dat salaris er voor ingenieurs niet zo toe doet. En liet daarmee buiten beschouwing dat de techniekstudenten die werden geënquêteerd salaris op drie zetten. En juist met die techniekstudenten is er een probleem, want, zo bleek uit onderzoek van SEO in opdracht van SZW, een flink deel daarvan kiest na het afstuderen niet voor de technieksector. Dus: degenen die al in de techniek werken zetten salaris op vijf, degenen waarvan je wilt dat ze in de techniek komen werken zetten salaris op drie, dus zet je niet in op een verhoging van dat salaris.
En dat is jammer, want juist dat zou zo maar eens kunnen werken. Hoogleraar Salzman wijst in Businessweek op de tijd waarin er in Amerika een tekort was aan technisch personeel in de olie-industrie. De lonen gingen omhoog, meer mensen kozen voor een carrière in de olie-industrie.
Punt is dat bedrijven een hoger salaris vermijden zolang er alternatieven zijn. En dat alternatief is er in Nederland in de vorm van steun van de overheid. In plaats van dat bedrijven simpelweg moeten betalen voor wat ze nodig hebben en ingenieurs beloond worden voor hun kennis en kunde, worden met collectieve middelen wervingscampagnes opgezet. In feite hebben de leverancier en afnemer van het product techniekstudent een kartel gevormd om het product niet al te schaars en dus duur te laten worden.
Ik ben benieuwd wat deze bedrijven doen als ze een nieuwe bestuurder zoeken. Een voorlichtingscampagne? Of een aantrekkelijk salaris bieden?