Elke keer als er bij ons in huis iets stuk gaat, gaat er een klein gejuich op. Aan mijn kant van de tafel. De andere kant is minder enthousiast, want die weet dat dit betekent: op naar de Gamma voor iets met een stekker of een lithium-ion-batterij. Een nieuwe decoupeerzaag, een vlakschuurmachine of een bovenfrees.
Bij de aanschaf van powertools is het zaak iets te kopen met zo veel mogelijk vermogen, instellingen en accessoires. Het soort apparaat dat schreeuwt: ‘Expert. Ik weet wat ik doe.’ Al weet ik dat niet. Ik klus graag, maar niet vaak en ik heb niet echt mensen bij wie ik af kan kijken. En als er bij powertools al een handleiding zit, gaat die meestal over de bediening van het specifieke model, niet over de productcategorie.
Het opdoen en hebben van die kennis maakt het klussen leuk. Ik was euforisch toen ik leerde dat als je schilderstape over een zaagsnede plakt, je mooie strakke randen krijgt. Maar op je decoupeerzaag moet je voor elk materiaal het juiste zaagje, het toerental en de pendelbeweging instellen. De pendelbeweging? Hoever je zaagblad, naast op en neer, naar voren en achter beweegt, waardoor je makkelijker rechtdoor of juist de bocht om gaat. Als je niet weet hoe je je nieuwe steroïde boormachine moet gebruiken, heb je weinig aan dat superhoge toerental of die fantastische batterijduur.
Enter mijn nieuwe Black & Decker decoupeerzaag. In plaats van knoppen voor toerental en pendelbeweging is er een materiaalselectieknop. Je geeft aan of je gaat zagen in bijvoorbeeld hout, metaal of kunststof en of je een rechte of een gebogen zaagsnede gaat maken. En dan stelt het apparaat zelf het juiste toerental en pendelbeweging in.
Daarnaast staat op elk zaagje vermeld voor welk materiaal het is bedoeld. Wat het voor veel meer mensen mogelijk maakt snel en makkelijk te zagen. Powertools to the people.
Maar klussen is een testosteronsport. Klussen gaat niet om het resultaat. Klussen gaat om expertise laten zien. Om yippiekayayippieyippiejeej. Du moment dat iedereen de versnellingsbak van een auto kan verwisselen, is er geen reet meer aan. Gebruikte ik daar ‘du moment’? Jawel, zodat ik kan laten zien dat ik de term ken. Dat dus.
Black & Deckers gebruiksvriendelijke decoupeerzaag ontneemt je de kans om je kluskennis te demonstreren. Maar bij de wannabe professionele klusser die het allemaal net niet goed genoeg weet, wordt het resultaat met zo’n apparaat wel beter. Dus uiteindelijk heb je om deze decoupeerzaag te gebruiken toch kennis nodig. Zelfkennis.
Deze column verscheen in De Volkskrant van 7 maart 2015.