Met een beetje pech heb ik binnenkort vier kliko’s. Het begon er al mee dat ik oud papier niet meer los aan de straat mocht zetten, maar daar een blauwe kliko voor kreeg opgedrongen. Met de papierkliko in mijn achtertuin hoeft het papier nog maar eens in de twee weken te worden opgehaald en is het makkelijker (sneller) in de wagen te kieperen. Een bezuiniging dus.
Naast mijn rest-, gft- en papierkliko komt er mogelijk nog een exemplaar voor plastic bij. Gescheiden inzameling van plastic is inmiddels zo succesvol dat de verpakkingsindustrie en supermarkten waarschijnlijk in juni van de Tweede Kamer toestemming krijgen om het statiegeldsysteem voor plastic flessen af te schaffen. Dit betekent dat alle plastic retourflessen worden vervangen door wegwerpexemplaren. En dat spul moet worden opgeslagen en afgevoerd. Weer een extra kliko lijkt me geen onrealistisch scenario.
Vier kliko’s. Dat is vier vierkante meter waardevolle grotestadsachtertuin. Of -voortuin. Mijn moeder woont in zo’n jaren zeventig bloemkoolwijk in een hofje met twintig huizen. Dat is nu al een kleurencircus van zestig kliko’s in grijs, groen en blauw. Je kunt je afvragen wat die architecten dachten toen ze de bloemkoolwijken ontwierpen, maar ik weet vrij zeker dat het niet iets was met vier plastic bakken voor elk huis.
In plaats van elke burger op te zadelen met een ruimte-innemende, lelijke, stinkende rij kliko’s in de tuin zouden gemeenten ook collectieve afvalpunten aan kunnen leggen. Ondergrondse containers bijvoorbeeld. Dan gaat het ophalen nog sneller (minder ophaalpunten), is er minder stankoverlast, hebben mensen hun tuin weer vrij en hoef je niet meer te onthouden wanneer welke kliko naar buiten moet. Waarom allemaal je eigen afvalscheidingsstation, dat de helft van de tijd bij lange na niet vol is, als je het ook samen kunt doen? We hebben ook niet allemaal onze eigen waterput, beerput of straatverlichting.
Punt is dat de gemeente volledig voor de kosten van collectieve afvalinzamelpunten opdraait. Terwijl de kosten voor een kliko bij de burger liggen en minder zichtbaar – want niet-financieel – zijn. Kliko’s zijn een stukje participatie-afvalverwerking. Om gemeentes te motiveren over te stappen op collectieve afvalinzamelpunten stel ik voor dat we allemaal onze gemeente voor elke kliko een factuur sturen voor erfpacht (zeg 30 euro per vierkante meter per jaar) of waardevermindering van je huis door verslechtering van het straatbeeld.
Deze column verscheen in De Volkskrant van 2 mei 2015.