Nooit Meer Slapen #2: Logica

Jasper was van 11 t/m 14 juni de ‘weekschrijver’ bij het VPRO Radio 1 programma Nooit Meer Slapen. Elke dag deelde hij zijn visie op de afgelopen dag. Je kunt de column ook hier terugluisteren.

Er dreef vanochtend een schip voor de kust van Italië. Een schip met 629 uit zee opgepikte migranten.
Waaronder 123 minderjarigen, 11 kleine kinderen en zeven zwangere vrouwen.
Het schip heeft eigenlijk maar plaats voor 380 mensen.
De migranten aan boord wisten dat de kans dat je Europa nog binnenkomt steeds kleiner is, maar ze proberen het toch. Want in Europa hebben ze een kans op een beter bestaan, denken ze.
Logisch.

Het schip is van een hulporganisatie die de Middellandse Zee op gaat om mensen te redden, sinds de EU dat niet meer doet.
Ze vinden dat je mensen niet kunt laten verdrinken. Ook als die mensen er zelf voor hebben gekozen om in een rubberboot te stappen van smokkelaars die voor veel geld een droom verkopen. En een zwemvestje waarmee je niet blijft drijven.
En als die smokkelaars hun bootje met handelswaar dan bewust afzetten in de buurt van zo’n reddingsschip, ook dan laat je ze niet verdrinken.
Logisch.

Toen in de EU alle binnengrenzen werden opgedoekt kwam er een Europese grensorganisatie om de buitengrenzen te beschermen. Frontex. Daarvoor maakte de EU een budget vrij van 145 miljoen euro per jaar. 145 miljoen euro, misschien net één stadion voor een poulewedstrijd voor het WK voetbal.
En dus was de grens lek.
En dus kwamen de migranten.
Logisch.

Het schip werd niet toegelaten tot Italiaanse havens, want de huidige Italiaanse regering vindt dat het wel een keer mooi is geweest.
Italië heeft inmiddels zo’n 600.000 migranten opgevangen.
En omdat in de EU vluchtelingen asiel aan moeten vragen in het eerste land waar ze aankomen blijven ze ook in Italië. Behalve Griekenland en Italië is er dus geen land in de EU dat dit zogenaamde ‘Dublin’-verdrag graag ziet veranderen.
En dus sluit Italië de havens.
Logisch.

Er dreef vanochtend een schip voor de kust van Italië.
Een schip met 629 uit zee opgepikte migranten.
Waaronder 123 minderjarigen, 11 kleine kinderen en zeven zwangere vrouwen.
Op een schip dat eigenlijk maar plaats heeft voor 380 mensen.

En dat is allemaal zo verdomd logisch.

Nooit Meer Slapen #1: De Gek

Jasper was van 11 t/m 14 juni de ‘weekschrijver’ bij het VPRO Radio 1 programma Nooit Meer Slapen. Elke dag deelde hij zijn visie op de afgelopen dag. Je kunt de column ook hier terugluisteren.

In Amerika is een president aan de macht die weinig opheeft met minderheden. In het begin is het vooral dat de sfeer vijandiger wordt, maar gaandeweg komen er ook geweldsincidenten en discriminerend overheidsbeleid. Ook stelt Amerika zich in toenemende mate isolationistisch op en weigert het betrokken te raken bij de Tweede Wereldoorlog.

Dit is in het kort het verhaal van de beklemmende roman The Plot Against America, van de onlangs overleden schrijver Philip Roth. [Als u dat boek nog wilt lezen, doe dat vooral maar stop ook even uw vingers in uw oren, want er zit een SPOILER aan het eind van deze column.] Ik moest aan dat boek denken toen ik vandaag las hoe Donald Trump op de G7-top wederom zijn uiterste best had gedaan om de boel op te blazen.

Laatst hoorde ik de gevolgen van chronisch slaaptekort: prikkelbaarheid, geheugenverlies, obesitas en – jawel – krimpende hersenen. Een vrij letterlijke profielschets van Trump. De man is gewoon gek, dacht ik tijdenlang.

Maar toch, Trump’s actie op de G7 past zo langzamerhand in een patroon. Handelsverdragen, het klimaatakkoord, de NAVO. Alle internationale verbanden die ‘het westen’ sterk maken, blaast hij op. Trump is het hele verlanglijstje van Poetin aan het afwerken.

En dan kun je zeggen: ‘Hé Van Kuijk, zet je aluminiumhoedje eens af’, maar ik ga er gewoon altijd vanuit dat er een logica zit in iemands handelen. En ik zie steeds minder hoe Trump kan denken dat Amerika op deze manier beter af is. Wat ik me steeds beterkan voorstellen is dat er dus tóch een video-opname is van hoe onze oranje man een golden shower krijgt. Dat gisteren bekend werd gemaakt dat de leider van de Britse Brexitcampagne nauwe banden had met het Kremlin maakt mijn achterdocht niet bepaald minder.

In het boek van Roth blijkt uiteindelijk dat de president, luchtvaartavonturier Charles Lindbergh, werd gechanteerd door de Nazi’s, om zo Amerika buiten de oorlog te houden. Gek genoeg voel je dan toch een soort opluchting: Gelukkig, denk je, Lindbergh was geen gevaarlijke racistische gek, hij werd gewoon gechanteerd.

Maar dat was natuurlijk fictie.

Nooit Meer Slapen #4: Voetbalshirtje

Jasper was van 11 t/m 14 juni ‘weekschrijver’ bij het VPRO Radio 1 programma Nooit Meer Slapen. Elke dag deelde hij zijn visie op de afgelopen dag. Op donderdag 14 juni vroeg hij zich naar aanleiding van het WK voetbal af waarom een kindershirtje van een land 69,95 euro kost. Je kunt de column ook hier terugluisteren.

Vandaag begon het WK voetbal in Rusland. Op zoek naar het speelschema typte ik in eerste instantie heel naïef www.fifa.org in. Het is uiteraard – en veelzeggend – www.fifa.com. Company dus. Niet organisatie. Gisteren werd bekend dat het WK van 2028 niet naar Marokko gaat, maar naar een combinatie van Mexico, de VS en Canada, vooral omdat zij 12 miljard euro aan inkomsten zouden kunnen generen en Marokko maar de helft. Het motto van Fifa was vroeger: ‘for the love of the game’. Kennelijk maakte dat te veel cynische reacties los, want inmiddels is het ‘For the Game. For the world.’

For the World. Heel de wereld? Nee, een klein landje bleef dapper weerstand bieden tegen kwalificatie voor het eindtoernooi. Inmiddels zijn onze 17 miljoen bondscoaches omgeschoold tot 17 miljoen voetbalinnovatiespecialisten en zijn we met z’n allen op zoek naar hoe het verder moet.

Mijn moeder is Zweeds. Zweden gaat wel naar het WK en ik had het een neef over de kansen van het Zweedse elftal sinds het vertrek van superster Zlatan Ibrahimovic. Mijn neef antwoordde: het gaat beter dan mét Zlatan. Vroeger wist elke tegenspeler wat onze tactiek zou zijn: alle ballen op Zlatan. En zo voelde het team zich ook. Zlatan and his minions.Maar nu is het een echt team.

Dat doet denken aan het eigenlijk niet meer dan redelijke Nederlands elftal dat in 2014 derde werd op het WK. Omdat het een hecht team was, dat speelde voor een droom en met het hart.

In een zoektocht naar het nieuwe Oranje gaat het veel over de jeugd. Spelen in het shirt van Oranje zou hun ultieme droom moeten zijn. Dus ik ging eens kijken wat die droom dan kost. In de webwinkel van de KNVB kost een officieel shirt van het Nederlands elftal voor kinderen 69 euro 95. Voor een shirt van een team dat zich al twee keer op rij niet weet te kwalificeren voor een eindtoernooi. 69 euro 95. Voor de goede orde: het is niet zo dat je dat bedrag krijgtvan de KNVB als je kind bereid is om zich te associëren met dit team

Ik weet ook wel, maak zo’n shirt te goedkoop en de exclusiviteit en de trots vervliegt. Maar mensen, 69 euro 95 voordat een kind zich in oranje kan hijsen. Voor de gein keek ik even hoe dat in Zweden zat. Daar kun je uiteraard ook het officiële wedstrijdshirt kopen, van Adidas. Voor 45 euro trouwens, voor een shirt van een team dat zich wél in Rusland mocht melden. Maar de Zweedse bond heeft óók een shirt dat niet van een duur sportmerk is maar wél met het officiële logo van de Zweedse voetbalbond. Voor 20 euro. Dan maak je de droom van spelen voor het nationale elftal voor veel meer kinderen bereikbaar.

Noem me naïef, maar ik denk dat voetbal leuker wordt als het over meer gaat dan over geld alleen. En dat je dan dus als KNVB zegt: Nike, prima dat jullie volwassen bierbuiken een poot uitdraaien met onze shirtjes, maar kindershirtjes maken we niet duurder dan 35 euro.

En als we dan toch bezig zijn, doe de volgende keer maar weer eens een WK in een land als Marokko. En verander Fifa.com in Fifa.org. For the love of the game.

Nooit Meer Slapen #3: Noord-Macedonië

Jasper was van 11 t/m 14 juni ‘weekschrijver’ bij het VPRO Radio 1 programma Nooit Meer Slapen. Elke dag deelde hij zijn visie op de afgelopen dag. Op woensdag 13 juni ging het over Macedonië, dat van naam moet veranderen om bij de EU te mogen. Je kunt de column ook hier terugluisteren.

Macedonië wil bij de EU. Maar Macedonië zit al in de EU, want Griekenland heeft een landstreek die Macedonië heet. En het lijkt wellicht wat vergezocht, maar de Grieken zijn bang voor verwarring. Dus om bij de EU te komen moet Macedonië van Griekenland van naam veranderen.

Pardon, ik bedoel dus niet dat het Griekse Macedonië van naam zou moeten veranderen, maar dat Griekenland wil dat het land Macedonië van naam veranderd.

En Macedonië wil zo graag bij de EU dat ze daartoe bereid zijn. Republiek Noord-Macedonië zou het worden. Tot de president van Macedonië – ik doel hier dus op toekomstig Noord-Macedonië – vandaag bekend maakte dat hij de benodigde grondswetwijziging om de naam van het land te veranderen niet zou tekenen. Waarmee het land op dit moment het best te omschrijven valt als Voormalig Toekomstig Noord-Macedonië.

Misschien hebben die Grieken toch een punt dat ze bang zijn voor verwarring. Maar ik kan me ook de bezwaren van de Macedonische president voorstellen.

Ten eerste moet je landnamen met koppeltekens vermijden, want dat gaan mensen toch verkeerd spellen. En, twee buurlanden met dezelfde basisnaam, maar dan met een andere windrichting ervoor, dat heeft toch de bijklank van een triest politiek conflict. Noord- en Zuid-Korea, Oost- en West-Duitsland, de Noordelijke Staten en Zuidelijke Staten in de Amerikaanse burgeroorlog. Geen associatie die graag aan je landsnaam ziet hangen.

Aan de andere kant, waar doen we moeilijk over, want het verdelen van landstreken tussen buurlanden – met bijbehorende naamgevingsdilemma’s – is een eeuwenoude Europese traditie. Dus het conflict tussen Griekenland en Voormalig Toekomstig Noord-Macedonië zou eerder een reden moeten zijn om het land zo snel mogelijk op te nemen in de EU dan om het erbuiten te houden.

Want overal in de EU spelen dit soort discussies.

Baskenland. Spaans en Frans. Tirol: Italiaans en Oostenrijks. Friesland: Duits en Nederlands.

Neem alleen al de grens tussen België en Nederland. Vlaanderen, Brabant en Limburg zijn allemaal verdeeld over deze twee landen. En daarbij is de naamgeving geen parel van consistentie te noemen. Zo hebben we in België de provincies Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen, maar is er ook Zeeuws-Vlaanderen dat – de naam zegt het al – in Nederland ligt.

Noord-Brabant heeft als evenknie Vlaams-Brabant, wat dan weer niet direct onder Noord-Brabant ligt – daar ligt namelijk de Vlaamse provincie Antwerpen, Vlaams Brabant ligt daar weer onder. En Belgisch Limburg in België en in Limburg in Nederland.

Misschien dat wij als bestaande EU-landen qua landstreek- en regioaanduidingen eerst zelf eens orde op zaken kunnen stellen, voordat we eisen gaan stellen aan aspirant EU-leden.

Ik stel een EU-norm voor, voor consistent naamgevingsbeleid voor grensstreken. Volgens deze norm wordt een regio die in twee landen ligt voortaan in eerste instantie aangeduid naar het land waarin het ligt en dan indien nodig ook nog op windrichting. Dus dan hebben we straks: Belgisch Limburg en Nederlands Limburg, Nederlands-Brabant en Vlaams-Brabant. Aan Belgische zijde Oost-Belgisch Vlaanderen en West-Belgisch Vlaanderen, en in Nederland geen Zeeuws-Vlaanderen, maar Nederlands Vlaanderen.

En dan zegt u wellicht: ‘Wat doen we dan met de Belgische bestuursregio Vlaanderen de tegenhanger van Wallonië?’ Welnu, die heet voortaan uiteraard Belgisch Vlaanderen.

Aan de hand van dit objectieve naamgevingssysteem kan vervolgens ook het Grieks-Macedonische naamgevingsconflict worden opgelost. De Griekse landstree Macedonië heet voortaan Grieks-Macedonië en het huidige land Macedonië wordt dan… Macedonisch-Macedonië. En dan kan er van enige verwarring geen sprake meer zijn.

Mastodon